(Tulisan ini hanyalah pendapat peribadi oleh Binol Darimbang)
- Pengenalan
Sejak penubuhan Kerajaan Perpaduan Malaysia pasca Pilihan Raya Umum ke-15 (PRU15), struktur pentadbiran di peringkat Persekutuan terdiri daripada pelbagai gabungan parti politik termasuk Pakatan Harapan (PH), Barisan Nasional (BN), Gabungan Parti Sarawak (GPS), dan Gabungan Rakyat Sabah (GRS). Gabungan ini diwujudkan atas dasar keperluan membentuk kerajaan majoriti selepas tiadanya parti tunggal yang berjaya memperoleh mandat majoriti mudah dalam PRU15.
Namun, laporan Harakah (19 Mei 2023) mengangkat persoalan utama — kestabilan politik kerajaan campuran ini — yang dikatakan boleh “tumbang bila-bila masa”. Kenyataan ini mengundang perhatian akademik terhadap sejauh mana kestabilan politik persekutuan memberi kesan langsung terhadap negeri-negeri yang menjadi sebahagian daripada kerajaan campuran, khususnya Sabah melalui GRS.
- Ketidakstabilan Politik di Peringkat Persekutuan
Kestabilan kerajaan campuran bergantung kepada dua faktor utama:
Konsensus politik antara parti komponen, dan
Disiplin politik dalam parti masing-masing.
Dalam konteks kerajaan PH-BN-GPS-GRS, wujud beberapa tanda ketidakstabilan yang berasaskan kepada:
Ketegangan ideologi dan dasar antara parti pemerintah (contohnya, perbezaan pendirian antara PH yang cenderung liberal dan BN yang berteraskan konservatif Melayu).
Keretakan dalaman parti seperti UMNO, di mana sebahagian pemimpin tidak sepenuhnya menyokong kepimpinan yang berpakat dengan PH.
Ketergantungan terhadap majoriti kecil di Parlimen, menjadikan kerajaan bergantung kepada sokongan GPS dan GRS yang boleh berubah berdasarkan kepentingan negeri masing-masing.
Dari perspektif teori sains politik, ini menunjukkan “coalition fragility” (kerapuhan gabungan), di mana koalisi yang dibentuk atas dasar keperluan kuasa sering sukar mengekalkan kestabilan jangka panjang tanpa penyelarasan ideologi dan agenda pembangunan yang seragam.
- Implikasi Terhadap Negeri Sabah dan GRS
Sabah sebagai sebahagian daripada komponen GRS turut terikat dengan dinamika politik persekutuan. Beberapa implikasi utama boleh dikenal pasti:
Kesan langsung terhadap hubungan persekutuan–negeri
Kestabilan politik di Kuala Lumpur akan mempengaruhi aliran peruntukan pembangunan ke Sabah, termasuk infrastruktur jalan raya, sekolah, bekalan air dan elektrik.
Ketidaktentuan politik boleh menangguhkan projek-projek pembangunan dan pelaburan baharu, seterusnya memperlahankan agenda pembaharuan ekonomi negeri.
Kesan terhadap persepsi rakyat Sabah
Rakyat akan menilai kemampuan GRS sebagai entiti politik tempatan dalam memastikan kestabilan walaupun persekutuan tidak stabil.
Jika GRS dilihat terlalu bergantung pada kerajaan pusat yang goyah, ia boleh melemahkan kepercayaan politik terhadap kepimpinan negeri.
Strategi politik GRS untuk mengimbangi kestabilan
GRS perlu memainkan peranan “autonomi politik negeri” — iaitu mengekalkan kerjasama strategik dengan Persekutuan tetapi dengan dasar pembangunan yang lebih berfokuskan keperluan tempatan.
Pakar-pakar politik GRS wajar menggubal pelan kontingensi kestabilan (stability contingency plan) bagi menghadapi kemungkinan perubahan politik di peringkat pusat.
- Peranan Pakar Politik dan Kepimpinan GRS
Bagi memastikan kerajaan negeri Sabah kekal stabil dan berfungsi dengan efektif, beberapa langkah strategik disarankan:
a. Pemantapan Koordinasi Dasar Persekutuan-Negeri
GRS perlu menubuhkan unit khas atau think tank bagi memantau dasar dan peruntukan Persekutuan supaya dapat menyesuaikan dengan keadaan politik semasa.
b. Konsolidasi Sokongan Dalaman Parti
Kestabilan dalaman antara komponen GRS seperti PBS, STAR, SAPP dan USNO amat penting. Konflik dalaman harus diurus melalui dialog politik yang rasional.
c. Fokus pada “Deliverables”
Kejayaan GRS dalam memperkukuh kestabilan politik bergantung kepada keupayaannya menunaikan janji pembangunan asas rakyat Sabah. Rakyat akan menilai kestabilan melalui keberkesanan dasar dan pembangunan fizikal, bukan semata-mata retorik politik.
- Kesimpulan
Secara keseluruhan, kenyataan Harakah bahawa kerajaan campuran PH-BN-GPS-GRS “boleh tumbang bila-bila masa” menggambarkan realiti struktur politik Malaysia pasca PRU15 yang masih rapuh dan bergantung pada kompromi jangka pendek.
Bagi GRS, kestabilan di peringkat negeri Sabah perlu dibina melalui kekuatan dalaman, autonomi dasar, dan hubungan pragmatik dengan kerajaan pusat — bukan pergantungan sepenuhnya pada keutuhan politik Persekutuan.
Kestabilan politik Sabah akan menjadi asas kepada keberhasilan agenda pembangunan dan kesejahteraan rakyat yang selama ini mendambakan kemajuan infrastruktur, pendidikan, dan ekonomi setara dengan negeri lain di Malaysia.
